Wat hebben we bereikt?
Programma Sociaal | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Wat hebben we bereikt? | |||||||
Inwoners hebben bestaanszekerheid | |||||||
Toelichting: | |||||||
We hebben er in 2024 aan gewerkt dat inwoners zich minder zorgen maken over bestaanszekerheid. We probeerden als gemeente zo goed mogelijk om, binnen onze mogelijkheden, bij te springen in de gaten die het Rijk liet vallen. Ook in 2024 drukten stijgende en onzekere prijzen van energie, vervoer, wonen en voedsel zwaar op een grote groep mensen. Te weinig financiële armslag om basisvoorzieningen te kunnen bekostigen, betekent leven in bestaansonzekerheid voor huishoudens en een minder weerbare samenleving. We hebben inwoners zoveel mogelijk zekerheden gegeven in een onzekere wereld. Zekerheid van voldoende en voorspelbaar inkomen, zekerheid van werk en mee kunnen doen in de maatschappij. | |||||||
Wat hebben we daarvoor gedaan? | |||||||
| |||||||
Toelichting: | |||||||
Hoe hebben we dit doel gemeten? | |||||||
% huishoudens met geregistreerde problematische schulden | |||||||
Realisatie cijfers | Streefcijfers | ||||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2024 | ||
6,9 | 7,4 | 8,2 | 8,3 | 6,6 | |||
Bron: | |||||||
Toelichting: | Dit is bepaald met behulp van registraties over betalingsachterstanden bij: de Belastingdienst, de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB), de Sociale Verzekeringsbank (SVB), het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV), en voor eigen bijdragen Wlz/Wmo, bij BKR geregistreerde betalingsachterstanden en schuldregelingen, wanbetalers van de zorgverzekering, de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP) en bijstandsvorderingen. Vanaf 2021 gebruikt het CBS een aangepaste definitie (toevoeging van bronnen en geen bijschattingen meer). Daarom ontbreken cijfers van vóór 2021, en verschillen cijfers over 2021, 2022 en 2023 van eerder gerapporteerde cijfers. Het streefcijfer 2024 was gebaseerd op de oude definitie. Ook in landelijke cijfers zien we dat het aantal huishoudens met problematische schulden de afgelopen jaren flink is toegenomen. Landelijk gaat het in 2024 om ca. 9% van de Nederlandse huishoudens. Er zijn allerlei factoren die de toename van het aantal mensen met problematische schulden kunnen verklaren. De kosten van levensonderhoud zijn de afgelopen jaren flink gestegen, zoals de kosten van energie en boodschappen. Het bestaansminimum staat voor een grote groep huishoudens onder druk, blijkt uit onderzoek van o.a. de Commissie Sociaal Minimum. Ook zien we nog de gevolgen van de coronacrisis bij ondernemers. In de coronaperiode konden zij uitstel van betaling krijgen en zijn invorderingen en aanslagen tijdelijk stopgezet. Deze maatregelen inmiddels niet meer van toepassing. | ||||||
% huishoudens met risico op armoede | |||||||
Realisatie cijfers | Streefcijfers | ||||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2024 | ||
6,1 | 5,7 | 4,1 | 3,2 | 6,1 | |||
Bron: | |||||||
Toelichting: | Dit zijn huishoudens die leven onder de lage-inkomensgrens. Deze huishoudens lopen risico op armoede. Inkomenscijfers zijn gebaseerd op registratiecijfers van onder andere de Belastingdienst en lopen daardoor altijd achter. We streven natuurlijk naar het terugdringen van armoede. Maar als gevolg van gestegen energielasten, inflatie etc. lijkt het meest realistisch om ernaar te streven dat het % huishoudens met risico op armoede niet verder stijgt. Het gaat hier om ontwikkelingen die voor ons minder goed te beïnvloeden zijn. Het meest recente cijfer is een voorlopig cijfer. Cijfers van voorgaande jaren waren ook voorlopig. Hierdoor kunnen definitieve cijfers van voorgaande jaren verschillen van eerder gerapporteerde (voorlopige) cijfers. | ||||||
Inwoners leven in gezondheid | |||||||
Toelichting: | |||||||
Gezondheid en vitaliteit van inwoners zijn van groot belang om mee te kunnen doen en een betekenisvol bestaan te kunnen leiden. We gaven in 2024 prioriteit aan een preventieve aanpak. Voorkomen is namelijk beter dan genezen. Hierbij hadden wij aandacht voor verschillen in gezondheid tussen inwoners en concentreerden we onze inzet in de wijken waar dit het hardst nodig is. We stimuleerden participatie, werkten aan het vergroten van de gezondheidsvaardigheden en faciliteerden bewegen en sport. We werkten daarvoor aan een groene, gezonde, toegankelijke, bewegingsuitlokkende en duurzame omgeving. | |||||||
Wat hebben we daarvoor gedaan? | |||||||
| |||||||
Toelichting: | |||||||
Hoe hebben we dit doel gemeten? | |||||||
% goed of zeer goed ervaren gezondheid bij volwassenen en senioren | |||||||
Realisatie cijfers | Streefcijfers | ||||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2024 | ||
81 | 76 | 80 | |||||
Bron: | |||||||
Toelichting: | Percentage van de bevolking (van 18 jaar en ouder) dat zijn of haar gezondheid als goed of zeer goed ervaart. Elke vier jaar wordt deze indicator gemeten in de gezondheidsmonitor van de GGD-regio Utrecht. Behalve in 2022, toen was er na twee jaar een extra coronamonitor. Het betreft hier een cijfer gebaseerd op een steekproef. De resultaten van de GGD Gezondheidsmonitor 2024 komen naar verwachting beschikbaar in de zomer van 2025. Deze resultaten nemen we op in de volgende Monitor Inclusieve Stad die eind 2025 verschijnt. | ||||||
Inwoners hebben gelijke kansen om hun talenten te ontwikkelen en ontplooien. | |||||||
Toelichting: | |||||||
Kansengelijkheid in het onderwijs was voor ons in 2024 het uitgangspunt. Inwoners kregen van jongs af aan de ruimte en gelegenheid om zich te ontwikkelen tot competente en weerbare volwassenen. We stelden hen in staat op te groeien in een veilige en stimulerende (thuis)omgeving waarin zij hun talenten konden ontwikkelen en ontplooien. Dat legt de basis voor een leven lang leren en het vermogen om je te ontwikkelen in elke fase van je leven. | |||||||
Wat hebben we daarvoor gedaan? | |||||||
| |||||||
Toelichting: | |||||||
Hoe hebben we dit doel gemeten? | |||||||
% jongeren 0-23 jaar met Jeugdzorg | |||||||
Realisatie cijfers | Streefcijfers | ||||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2024 | ||
7,8 | 9,9 | 11 | 11,3 | 10,5 | 10 | ||
Bron: | CBS | ||||||
Toelichting: | Deze indicator is gebaseerd op de Amersfoortse jongeren tot en met 22 jaar die jeugdzorg ontvingen in het eerste halfjaar van het betreffende jaar. In het kader van de Hervormingsagenda van de Jeugd 2023 is het streven om jeugdhulp beschikbaar te houden voor jeugdigen en gezinnen in de meest kwetsbare situaties. Amersfoort sluit aan bij de activiteiten op deze Hervormingsagenda wat zal leiden tot het beperken van de reikwijdte van de jeugdhulp en daarmee tot een daling van het aandeel jeugdigen dat gebruik maakt van specialistische jeugdhulp. We streven naar minder noodzakelijke jeugdhulp dan bij andere gemeenten met 100.000-300.000 inwoners. De realisatiecijfers over het gebruik van zorg ijlen sterk na. Halfjaarlijks worden de cijfers geactualiseerd op de landelijke monitor www.waarstaatjegemeente.nl. Het meest recente cijfer is een voorlopig cijfer. Cijfers van voorgaande jaren waren ook voorlopig. Hierdoor kunnen definitieve cijfers van voorgaande jaren verschillen van eerder gerapporteerde (voorlopige) cijfers. In 2024 zijn we in de regio Amersfoort gestart met een grote verandering in de jeugdhulp. We hebben sinds 1 januari 2024 de specialistische jeugdhulp ondergebracht in één organisatie, MetMaya www.metmaya.nl. Met één partij kunnen we goede afspraken maken en samenwerken aan betere en snellere jeugdhulp voor de kinderen die dat het hardst nodig hebben. Dat betekent dat er hard wordt gewerkt aan de implementatie van de nieuwe werkwijze, de opbouw van MetMaya en de transformatie van de jeugdhulp in onze gemeenten. De transformatieopgave uit de regiovisie is onderdeel van de opdracht van MetMaya en sluit aan op de transformatieopgave van het lokale veld. Het jaar 2024 is een overgangsjaar waarin vanwege zorgcontinuïteit veel jeugdigen hun lopende trajecten nog afmaken bij (p*q) aanbieders waar zij hun traject voor 1 januari 2024 zijn gestart. Om deze reden zien we in 2024 nog geen verdere daling van het aantal en gebruik van jeugdhulp. Tegelijkertijd zien we dat de intensiteit en duur van jeugdhulptrajecten toeneemt. Hier zal in 2025 ook op gestuurd worden vanuit de transformatieopdracht van MetMaya. Vanwege de overgangssituatie en bijbehorende onzekerheden is het realisatiecijfer voor 2024 iets hoger dan het streefcijfer. | ||||||
% voortijdig schoolverlaters | |||||||
Realisatie cijfers | Streefcijfers | ||||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2024 | ||
1,8 | 1,6 | 2,4 | 2,3 | 2 | |||
Bron: | DUO | ||||||
Toelichting: | Voortijdig schoolverlaten proberen we te voorkomen. Amersfoort heeft over het schooljaar 22/23 (meest actuele beschikbare cijfers) met 2,26% een iets positiever resultaat in vergelijking met het landelijk cijfer waar het gemiddelde 2,38% is. De indicator staat op www.waarstaatjegemeente.nl bij de indicatoren uit het Besluit Begroting en Verantwoording die het Rijk verplicht stelt in de Begroting. | ||||||
Inwoners ontmoeten elkaar en zien naar elkaar om | |||||||
Toelichting: | |||||||
We hebben er in 2024 aan gewerkt dat Amersfoorters zich inzetten voor elkaar. Dat betekent dat zij op elkaar letten, oog hebben voor elkaar, elkaar helpen en zich inzetten voor anderen. Het sociale hart van Amersfoort - met de vele vrijwilligers en organisaties - was zichtbaar en voelbaar. Om de sociale cohesie tussen onze inwoners te bevorderen werkten we aan voldoende ontmoetingsplekken zijn, zowel binnen als buiten. We stelden per wijk vast wat hiervoor nodig was. De sociale basisinfrastructuur en iedereen die daar actief in is, vormden de ruggengraat en droegen bij aan de veerkracht van onze samenleving. Wij hadden niet alleen aandacht voor voorzieningen, maar stimuleerden en ondersteunden juist ook informele netwerken en burgeractiviteiten die gericht waren op het vormgeven van betekenisvolle relaties tussen inwoners. | |||||||
Wat hebben we daarvoor gedaan? | |||||||
| |||||||
Toelichting: | |||||||
Hoe hebben we dit doel gemeten? | |||||||
Schaalscore sociale cohesie | |||||||
Realisatie cijfers | Streefcijfers | ||||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2024 | ||
6,3 | 6,3 | ||||||
Bron: | Stadspeiling | ||||||
Toelichting: | Het kengetal sociale cohesie (ook wel sociale samenhang) wordt 1x in de twee jaar gemeten. Het is berekend op basis van de mening van inwoners over vier stellingen: de mensen in deze buurt kennen elkaar nauwelijks, de mensen gaan in deze buurt op een prettige manier met elkaar om, ik woon in een gezellige buurt waar veel saamhorigheid is, en ik voel mij thuis bij de mensen die in deze buurt wonen. De score varieert van 0 (=geen samenhang) tot 10 (=veel samenhang). Het betreft hier een cijfer gebaseerd op een steekproef. Er is geen nieuw cijfer beschikbaar voor 2024. In 2025 zal opnieuw het kengetal sociale cohesie gemeten worden. | ||||||
Inwoners kunnen zichzelf zijn en doen mee naar vermogen op de manier die bij ze past. | |||||||
Toelichting: | |||||||
Amersfoort is een inclusieve stad. Iedereen is welkom in Amersfoort en moet zich veilig (kunnen) voelen, ongeacht leeftijd, achtergrond, geloof, afkomst, beperking, LHBTIQA+ of seksuele geaardheid. Iedereen doet mee op de manier en in de mate die het beste bij je past, en we probeerden daarom ook in 2024 polarisatie en segregatie te voorkomen. Mensen zijn verschillend en daarom kan meedoen voor iedereen wat anders betekenen. We ondersteunden en stimuleerden meedoen naar vermogen en bevorderden de regie die ieder op zijn leven heeft. Meedoen is geen strak keurslijf waar iedereen zich in moet voegen. Om mee te kunnen doen is ook ruimte nodig, om te vinden wat bij je past of om zelf invulling te geven aan meedoen. We zijn hierover in 2024 veel in gesprek geweest met partijen in de stad en vooral ook met inwoners. | |||||||
Wat hebben we daarvoor gedaan? | |||||||
| |||||||
Toelichting: | |||||||
Hoe hebben we dit doel gemeten? | |||||||
% vrijwilligers | |||||||
Realisatie cijfers | Streefcijfers | ||||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2024 | ||
33 | 34 | ||||||
Bron: | Stadspeiling | ||||||
Toelichting: | Toelichting: Algemene toelichting: Er is geen nieuw cijfer beschikbaar voor 2024. In 2025 zal opnieuw het percentage vrijwilligers gemeten worden. | ||||||
% werkloosheid | |||||||
Realisatie cijfers | Streefcijfers | ||||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2024 | ||
4,4 | 4,4 | 3,3 | 3,6 | 3,5 | |||
Bron: | CBS, Enquete Beroepsbevolking | ||||||
Toelichting: | Het percentage mensen zonder betaald werk dat op zoek is naar werk en beschikbaar is voor de arbeidsmarkt per 100 inwoners van 15 jaar tot AOW-leeftijd. De nieuwe cijfers voor 2024 zijn naar verwachting eind februari beschikbaar. | ||||||
Inwoners leven zelfstandig, veilig thuis in hun eigen omgeving | |||||||
Toelichting: | |||||||
We hebben in 2024 inwoners van Amersfoort zoveel mogelijk ondersteund om zelfstandig te leven. | |||||||
Wat hebben we daarvoor gedaan? | |||||||
| |||||||
Toelichting: | |||||||
Hoe hebben we dit doel gemeten? | |||||||
% ouderen (70+) dat zelfstandig woont | |||||||
Realisatie cijfers | Streefcijfers | ||||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2024 | ||
94,2 | 94,4 | 93,9 | 93,8 | 93,7 | 94,1 | ||
Bron: | CBS | ||||||
Toelichting: | Het cijfer toont het percentage personen van 70 jaar en ouder dat in het betreffende jaar zelfstandig woont. Een persoon woont zelfstandig als hij of zij niet in een instelling (zoals een verpleeg- of verzorgingshuis) woont. In het programma Langer Thuis heeft het Rijk de ambitie opgenomen om ouderen te helpen in hun vertrouwde omgeving zelfstandig oud te worden met een goede kwaliteit van leven. Het aandeel zelfstandig wonende is in Amersfoort iets lager dan in andere gemeenten met 100.000 tot 300.000 inwoners (in 2024 was het aandeel daar 94,7%). Het is niet mogelijk om hier eenduidig een oorzaak voor aan te wijzen, aangezien hier veel factoren invloed op hebben. Of mensen thuis kunnen wonen is afhankelijk van de intensiteit van de zorgvraag. Daarnaast kan bijvoorbeeld een onvoldoende sociaal netwerk of overbelasting/uitvallen van het netwerk/mantelzorgers een reden zijn niet meer thuis te kunnen wonen. We weten niet of laatstgenoemde factoren in Amersfoort anders zijn dan in andere gemeenten met 100.000 tot 300.000 inwoners, omdat hier geen recente cijfers over beschikbaar zijn. | ||||||
% Wmo-ondersteuning | |||||||
Realisatie cijfers | Streefcijfers | ||||||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2024 | ||
6 | 5,9 | 5,8 | 5,7 | 6,2 | 5,9 | ||
Bron: | CBS | ||||||
Toelichting: | Deze indicator betreft het aantal inwoners met een WMO indicatie met maatwerkarrangementen in het eerste halfjaar van het betreffende jaar per 100 inwoners. Deze indicator komt uit het Besluit Begroting en verantwoording (BBV). De BBV indicatoren staan gepubliceerd op www.waarstaatjegemeente.nl. Hier staat het per 1000 inwoners. Onder gemeenten met 100.000 - 300.000 inwoners was het 6,7% in 2023 en 2024. We zetten ons in om mensen te ondersteunen om zo lang mogelijk zelfstandig thuis te kunnen wonen met het aanbieden van voorzieningen. Het toenemende aantal inwoners dat een beroep doet op de WMO zou kunnen samenhangen met onze inzet om ondersteuningsmogelijkheden kenbaar te maken en tevens zou de gestage vergrijzing van invloed kunnen zijn op het toenemende beroep op voorzieningen. Het betreft halfjaar cijfers. Het meest recente cijfer is een voorlopig cijfer. Halfjaarlijks worden de cijfers geactualiseerd op de landelijk monitor www.waarstaatjegemeente.nl (onder Gemeentelijke monitor sociaal domein). Cijfers van voorgaande jaren waren ook voorlopig en zijn door na-ijlende verantwoording achteraf gaan dalen. Administratief zijn dossiers gecorrigeerd op basis van het werkelijke zorggebruik. Hierdoor kunnen definitieve cijfers van voorgaande jaren verschillen van eerder gerapporteerde (voorlopige) cijfers. |